perfect solutions banner

solarex 400x85

solar storage banner

nextgen banner

Geleceğe Doğru: Eko-Çiftlik Sıfır Atık Eğitim Merkezi

gelece dogru eko ciftlik makale
Ankara Yenikent’te bulunan “Sıfır Atık Eğitim Merkezi” bünyesinde bitkisel atıklar gibi hayvansal atıklar da değerlendirilerek geri dönüşüme uğrayacak.

Kurulacak biyogaz tesisi prototipinde hayvansal atıklar çürütülerek elektrik elde edilecek. Üretilen elektrik alanın aydınlatmasında kullanılacak.

Sincan Belediyesi bu tesisle kompost kapasitesini arttırmayı da hedefliyor. Buradan elde edilen gübre park ve bahçelerde kullanılıyor. Ayrıca Sincan Belediyesi kırmızı kaliforniya solucanı alarak solucan gübresi üretimine de başladı. Öncelikle solucan maması hazırlanıyor. Mama, belediye binalarında tüketilen çayın posaları ile hayvan gübresini karıştırarak yapılıyor. Düzenli bakım ve besleme ile solucanlar mamayı tüketiyor ve ayda yaklaşık 100 kg gübre elde ediliyor. Elde edilen solucan gübresi öncelikle “Eko Çiftlik Sıfır Atık Eğitim Merkezi”nde meyve ağaçları, çiçekler ve sebzeler için kullanılacak. Artış olursa park ve bahçelere de gönderilecek. Solucanlar karasal iklim koşullarındaki soğuk havaya dayanamayacak durumda olduğu için Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından yapılan sandıkta yaşıyor. Yine pazar atıklarını değerlendirerek kurtçuk beslenecek; bu kurtçuklar gölette bulunan balıkları beslemede kullanılacak. Ayrıca burada ortam temizliğinde kullanılmak üzere dezenfektan sirke imal edilmeye başlandı.

sifir atik egitim merkezi 2 sifir atik egitim merkezi 3

Peki Biyogaz Nedir ve Nasıl Üretilir?

Biyogaz, oksijensiz ve kapalı bir sistem içindeki malzemeleri sindiren (parçalayan) metanojen veya anaerobik organizmaların anaerobik sindirim/çürütme veya biyolojik çözünme ile materyallerin parçalanması ve fermantasyon sonucu üretilir. Bu kapalı sistem anaerobik bir çürütücü veya bir biyoreaktör olarak adlandırılır. Elde edilen gaz, basınca dayanıklı bir depoda depolanır. Temizlenip, zenginleştirildikten sonra direk yakılabilir yada enerji üretimi için bir gaz motoruna iletilir.

Biyogaz üretimi, tarımsal atık (haşhaş küspesi, tahıl sapı, çimen vb.), gübre (inek, koyun, tavuk, keçi, domuz, at vb.), belediye atığı, bitki artıkları, atıksu çamuru, peynir altı suyu gibi gıda endüstrisi atıkları, yeşil atık veya yiyecek atığı gibi ham maddelerden sağlanır. Biyogaz, yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde yer alır ve biyokütle enerjisi olarakta ifade edilebilir.

sifir atik egitim merkezi 4

Anaerobik Çürütme İşleminin Aşamaları Nelerdir?

Biyogaz oluşum aşamaları dört basamaktır.

  1. Hidroliz: İlk adımda, hidrolitik mikroorganizmalar tarafından üretilen hücre dışı enzimler (örneğin, selülaz, amilaz, proteaz ve lipaz), karmaşık organik polimerleri basit, çözünür, monomerlere ayrıştırır.
  2. Asidogenez (Fermantasyon): Hidrolizden kaynaklanan küçük moleküller dönüştürülür. Asetik asit, propiyonik asit ve bütirik asit gibi uçucu yağ asitlerinin bir karışımı asitojenler (fermentatif bakteri) tarafından oluşturulur.
  3. Asetogenez: Üçüncü aşamada, asetojenik bakteriler uçucu yağ asitlerini asetat, CO2 ve/veya hidrojene dönüştürürler.
  4. Metanogenez: Son aşama olan metanojenezde ise, metanojenler asetat/asetik asitten ve CO2+H2’dan CH4 yani metan ve CO2 (karbondisoksit) üretimi gerçekleştirir.

Biyogazın Faydaları Nelerdir?

  1. Isı ve elektrik enerjisi sağlar. Biyogaz direk yakılarak ısıtmada ve hatta pişirme amaçlı kullanılabilir. Gaz motorlarında yakılarak elektrik üretmekte oldukça karlı bir iş
  2. Çevre ve doğa Döngüsel ekonomiyi destekleyen basit ve ucuz bir teknolojidir. Gelişmekte olan bölgeler için sağlıklı bir pişirme ve ısınma kaynağıdır.
  3. Üretimi ile toprak, su ve özelikle hava kirliliği azalır ve organik gübre üretimi de sağlanmış olur; böylece yapay/kimyasal ve ticari gübrelere olan ihtiyaç azalır.
  4. Bölgesel kalkınmaya katkısı büyüktür. Çiftçilere kendi elektriklerini ve gübrelerini üretme şansı Enerji ithalatının azalmasını sağlar. Bu sayede dış ticaret açığı azalır.
  5. Küresel ısınmaya sebep olan metan gazının kapalı sistem içerisinde tutulmasını sağlar ve daha da fazlasını üreterek faydalı hale getirir.
  6. Hastalık yapıcı zararlı patojen organizmaların kontrolünü sağlar. Daha sağlıklı bir süreç ile gübre üretilmesinde Koku yapıcı maddelerin çıkmasına engel olur.

Kompost ve Kompostlaştırma Nedir?

Kompost biyokimyasal olarak ayrışabilir çok çeşitli organik maddelerin organizmalar tarafından stabilize edilmiş, mineralize olmuş ürünlerdir. Kompostlaştırma, mikroorganizma adı verilen ve çoğunluğu gözle görülmeyen canlıların, ortamın oksijenini kullanarak çöp içerisindeki organik maddeleri biyokimyasal yollarla ayrıştırmasıdır. Bu olayın gerçekleşebilmesi için çöp kütlesindeki su içeriğinin %45-60 dolaylarında olması gerekmektedir.

sifir atik egitim merkezi 5

Kompostlaştırma Nasıl Sağlanır?

Kompostlaştırmanın sağlanabilmesi için dünyada çeşitli yöntemlerin kullanılması söz konusu olabildiği halde tecrübeler en etkin yöntemin Biyotabilizatör Yöntemi olduğunu göstermiştir.

Biyotablizatör yönteminde çöp bunkerinden alınan evsel nitelikteki çöpler ayıklama bantlarından geçirildikten sonra genelde 27.47 m. çaplı ve 270 m. boyundaki silindirik, döner tambura verilir. Bu tamburun dönüş hızı gündüz saatlerinde 0.5 devir/dak.; gece saatlerinde ise

0.25 devir/dak. dır. Oksijen ihtiyaacının tam olarak karşılanması için fanlar yardımı ile tambur içerisine ilave hava verilmelidir. Bu yöntemde teorik olarak ham kompost 3-5 gün içerisinde oluşmaktadır.

Elde edilen ve ön fermantasyon aşamasını tamamlayan ham kompost elenir ve içerisindeki cam kırıkları ayıklanarak dinlendirme alanlarına alınır. Bu alanlarda 4 hafta kadar dinlendirilen (nihai ayrışmaya bırakılan) kompost satışa sunulabilir.

 

Kompostlaştırmanın Çevre Sağlığı Açısından Yararları Nelerdir?

Biyostablizatör (döner tambur) içerisinde 3-5 günlük sürede sıcaklık 670-700 C'ye ulaşmaktadır. Bu sıcaklıkta (pastörizasyon sıcaklığı) pratik olarak tüm mikroorganizmalar (hasalık yapıcı) ölmektedir. Biyostablizatör içerisinde üreyen Actinomisetes türü mantarlar antibiyotik salgılayarak biyolojik dezenfesiyonu gerçekleştirmektedir. Bu yararlarına ilaveten kompost yardımı ile depolanacak çöp kütlesinde %40-60 oranında bir azalma sağlanabilmektedir.

Kompost Ürününün Tarımsal Yararları Nelerdir?

Kompostun başta gelen faydası toprak yapısını ve özelliğini iyileştirmesidir. Faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür;

  1. Topraktaki (Zeminin) boşluk hacmini arttırır.
  2. Zeminin kolay havalanmasını sağlar,
  3. Zor işlenen toprakların kolay işlenmesini sağlar,
  4. Toprağın su tutma kabiliyetini arttırarak kurak mevsimlerde tuzlanmayı önler.
  5. Yüksek oranlarda mineral gübrelemeye karşı tampon etkisi gösterir.
  6. Besin maddelerinin bitkilerce daha iyi kullanılmasını sağlar.

Özetle; her canlının vücudundan dışarıya attığı gaz, sıvı ve katı atıkların kendisi için zehir olduğunu bilerek sonbaharda tarla, bağ ve bahçedeki bitki atıkları toplanıp kompost yapılırsa:

Daha az bitkisel hastalık, daha az bitkisel zararlı, daha az zirai mücadele ilacı, daha az inorganik gübre, daha az toprak yorgunluğu ve daha az çevre kirliliği demektir.

Diğer bir ifade ile daha verimli bir toprak, daha sağlıklı, daha ucuz ve daha çok üretim demektir.

 

Yazar: Elif Naz COŞKUN

 

Tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip edin...
sosyal medya facebooksosyal medya instagramsosyal medya linkedin


sosyal medya twitter
sosyal medya telegramsosyal yousosyal meyda bip
 

Pin It

Destekleyenler

Welcome in the demo