Bilim insanlarına göre insanlık, sera gazı emisyonlarının etkisiyle ilk büyük “iklim devrilme noktası”nı resmen geride bıraktı.
Artık sıcak su mercan resifleri, geri döndürülemez bir yok oluş sürecine girmiş durumda. Bu, yalnızca bir ekosistemin değil, aynı zamanda yüz milyonlarca insanın geçim kaynağının da tehlikede olduğu anlamına geliyor.
23 ülkeden 160 bilim insanı ve koruma uzmanının ortaklaşa hazırladığı “Global Tipping Points” raporu, dünyanın dört bir yanındaki mercan resiflerinin uzun vadede yaşama şansı kalmadığını ortaya koyuyor.
Rapor, küresel ortalama sıcaklığın 1,2°C’nin altına düşürülmemesi durumunda resiflerin geleceğinin kalmayacağı uyarısında bulunuyor.
Bilim insanlarına göre mercanlar, sanayi devrimi öncesine göre 1 ila 1,5°C’lik bir sıcaklık artışıyla dayanma sınırına geldi. Ortalama 1,2°C eşiği aşıldığında, resifler büyük ölçekte çöküşe geçiyor.
Bugün gezegenimiz yaklaşık 1,4°C ısınmış durumda — bu da insanlığın ilk kez bir ekosistemi geri dönüşsüz biçimde kaybettiği anlamına geliyor.
Mercan resifleri, okyanuslardaki tüm canlı türlerinin yaklaşık %25’ine ev sahipliği yapıyor. Ancak artan sıcaklıklar, okyanus asitleşmesi ve kirlilik baskısı altında bu yaşam alanları hızla yok oluyor.
Bilim İnsanları Arasında Görüş Ayrılığı
Raporun başyazarı, Exeter Üniversitesi’nden Prof. Tim Lenton, durumu şöyle özetliyor:
“Artık gelecekteki olası devrilme noktalarından bahsetmiyoruz — ilk büyük eşik zaten aşıldı. Mercan resiflerinin yaygın ölümü şu anda yaşanıyor.”
Queensland Üniversitesi’nden mercan uzmanı Prof. Peter Mumby ise daha temkinli bir yaklaşım sergiliyor.
Mumby, bazı mercan türlerinin 2°C’ye kadar dayanma potansiyeline sahip olabileceğini belirtiyor:
“Evet, resifler ağır baskı altında. Ancak bazı türler uyum kabiliyeti gösteriyor. Eğer iklim eylemini hızlandırabilirsek, tamamen yok olacaklarını söylemek için henüz erken. Umudu kaybedersek, koruma çabalarımız da zayıflar.”
WWF-UK Bilim Danışmanı Dr. Mike Barrett, raporu “oyunun kurallarını değiştiren bir uyarı” olarak nitelendiriyor:
“Artık mercanları korumak her zamankinden daha kritik. Hızlı, kararlı ve küresel ölçekte adımlar atmalıyız.”
Uluslararası Mercan Resifleri Derneği Başkan Yardımcısı Dr. Tracy Ainsworth ise resiflerin birçok bölgede artık tamamen farklı ekosistemlere dönüştüğünü belirtiyor:
“Birçok yerde resifler artık mercanlar değil, başka canlı türleri tarafından domine ediliyor. Bu da biyolojik çeşitliliğin çöküşü anlamına geliyor. Geleceğimiz, bu dönüşümü nasıl yöneteceğimize bağlı.”
Sırada Buzullar ve Amazon mu Var?
Prof. Lenton’a göre sırada sadece mercanlar değil, Antarktika’nın batı kısmı, Grönland buz tabakaları ve Amazon Ormanları da olabilir.
Buz tabakalarının erimesi, kara temelli oldukları için doğrudan deniz seviyesinin yükselmesine neden olacak.
“Mevcut gidişata göre 2030’a kadar 1,5°C eşiğini aşacağız. Bu, dünyanın daha büyük risklerin eşiğinde olduğu anlamına geliyor,” diyor Lenton.
Ayrıca Amazon’un da ormansızlaşma ve iklim stresi nedeniyle sanılandan daha yakın bir “geri dönüşsüz çöküş” noktasına ilerlediğini vurguluyor.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz, yorumlarda buluşalım...
Yorum yapabilmek için üye olmanız gerekmektedir.