rielli kasim banner 1

solarex 400x85

solar storage banner

nextgen banner

Orman Yangınlarını Önlemek Neden İmkansız Değil?

orman yanginlarini onlemek neden imkansiz degil
İnsan faaliyetleri nedeniyle bozulan doğanın dengesi, yerini iklim değişikliklerine bırakmakta ve bazı mevsimlerin yer değiştirerek yok olmasına neden olmaktadır.

Bu değişikliklerin nedenlerinden biri de aşırı sıcaklıklardan kaynaklanan orman yangınlarıdır. Bu durum limit aşımı, yoksulluk ve ölümler gibi sınır ötesi sorunları da beraberinde getirmektedir.

Orman yangını istatistiklerine göre, 2016 ve 2020 yılları arasında dünya genelinde  orman yangınlarına neden olan faktörlerin yaklaşık % 88'i insan kaynaklı ve yaklaşık % 55'i yıldırım kaynaklı olduğu rapor edilmiştir. Geçmişten günümüze orman yangınların ifade edildiği raporda, dünya genelinde en fazla Akdeniz bölgesi, Kuzey Amerika, Almanya, Avustralya, Amazon, Rusya ve Endonezya'da meydana gelmiştir. Bu rapora göre orman yangınlarının başlıca nedenleri, aşırı hava olaylarının tetiklenmesi, yıldırım ve insan faaliyetleri, kundaklama, askeri eğitim alanlarında patlamamış bombalar olarak sıralanabilir. 1998-2017 yılları arasında orman yangınlarının neden olduğu ekonomik kayıplar nedeniyle toplamda 68 milyar ABD Doları tutarında olup, dünyadaki tüm afetlerin % 2'sine tekabül etmektedir.

dunya capindaki orman yanginlari haritasi

Fig.1. 2021 Temmuz – Ağustos’ta dünya çapındaki orman yangınları haritası

 

Tarih tekerrürden mi ibaret?

Geçmişte doğrudan ve dolaylı iklim değişiklikleri nedeniyle dünya çapında orman yangını ile ilgili olaylar meydana geldi. Bu olaylardan şu şekilde bahsedildi. 1820 ve 1940 yılları arasında, Appalachian bölgesindeki endüstriyel ağaç kesme faaliyetlerinin artmasıyla doğru orantılı olarak orman yangınları arttı. Güney Alaska, Kanada, Güney Britanya Kolumbiyası, Amerika, İsveç ve İspanya'da son 11.000 yıl önce Holosen döneminde buzulların erimesi ve sıcaklıkların artmasıyla orman yangınları meydana geldi (Gavin ve diğ., 2003; Brown ve Giesecke, 2014; Leunda ve diğ., 2020). İklim değişikliği kaynaklı atmosferik döngüler olan El Nino ve La Nina, geçmişte birçok ülkede orman yangınlarına neden olmuştur. Özellikle El Nino olayı, 2015 - 2016 yıllarında Brezilya Amazon Aşağı Tapajós Havzası'ndaki 2,5 milyar asma ve ağacın yok olmasına neden oldu. Guona kuşları, pelikanlar, hamsi ve karabatakların 1970 yılında Peru'dan göç etmesi ayrıca bölgedeki balıkçılığı olumsuz etkilemiştir (Glantz, 2000). La Nina olayıyla birlikte düşen sıcaklıklar ve rüzgarın etkisiyle kuru hava koşullarının oluşmasına neden olan Kaliforniya'da, Amerika Birleşik Devletleri'nin eyaleti orman yangınlarının çıkmasına neden oldu. Kara cumartesi orman yangınları felaketi, 2009 yılında Avustralya'nın eyaleti olan Victoria'da meydana geldi. Bu felakette 173 kişi öldü, 414 kişi yaralandı, 3500 bina yandı ve 2000'den fazla ev yıkıldı. Ayrıca bu felaketin toplam ekonomik maliyeti pasta grafiğinde aşağıdaki gibi gösterildi.

el nino ve la nina olaylari

Fig.2. Sırasıyla El Nino ve La Nina olayları

orman yanginlari nedeniyle ekonomik kayip

Fig.3. Kara Cumartesi orman yangınları nedeniyle ekonomik kayıp

 

Ayrıca, dünya genelinde dron kazalarının neden olduğu orman yangınları var. Mekanik arızalar, insan hatası, kötü hava koşulları nedeniyle dron kazaları meydana gelebilir. Bu duruma örnek verecek olursak Amerika Birleşik Devletleri'nin bulunduğu eyalet olan Oregon'da 2018 yılında dron kazasının neden olduğu orman kazası meydana gelmiştir. Bu yıl ağustos ayında Türkiye'nin 53 ilinde 270 orman yangını meydana geldi. Özellikle Milas, Manavgat ve Marmaris'te çıkan yangınlar binlerce hayvan ve bitki türünü yok etti.

 

Bazı uluslararası hükümet politikası senaryoları

Orman Yangınları Acil Durum Yasası, 1908 yılında Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti tarafından çıkarıldı. Bu mevzuat, orman yangınları ile ilgili dışsallaştırılmış bilgilerin içselleştirilmesi amacı ile hareket edilmiştir (Leone ve Tedim, 2020). Orman Eylem Planı 2006 yılında Avrupa Parlamentosu tarafından oluşturulmuştur. Bu planın amacı üye devletlerin orman yangını önleme tedbirlerini, hasarlı ormanların restorasyonunu, bilinçlendirme kampanyalarını, projelerini ve eğitimlerini desteklemektir (Tedim ve diğ., 2015). Planlama ve Çevre Yasası, Victoria'da Kırmızı Salı, Kül Çarşamba, Kara Cuma, Kara Cumartesi, Kara Yaz orman yangınları olaylarının meydana gelmesi nedeniyle Avustralya Hükümeti tarafından çıkarılmıştır (Gonzalez-Mathiesen ve diğ., 2021). 6831 Orman Kanununun İl Özel İdaresinin 74. ve 9. 66. maddeleri kapsamında 30.07.2021 – 31.08.2021 tarihlerinde İstanbul İl sınırları içindeki ormanlık alanlara girişlerin Türk Hükümetince yasaklanmasına karar verilmiştir (İstanbul Valiliği).

yangin ornekleri

Fig.4. Sırasıyla Kül Çarşamba, Kaliforniya, Manavgat ve Marmaris yangınları

Orman yangınlarını önlemek için uluslararası sivil toplum kuruluşları tarafından alınan etkili kararlar

Orman yangınlarıyla mücadele amacıyla International Association Of Wildland Fire tarafından eğitim ve araştırmalar olan Fired Up girişimi başlatılmıştır. Yangınların analizi 1961 yılında ABD'de kurulan ulusal yangın müfettişleri derneği tarafından kundakçılık ve patlama olarak tespit edildi. Bu yıl, ABD'deki çeşitli eyaletlerde yaklaşık 3.4 milyon dönümlük arazi yandı ve Federal Acil Durum Yönetim Ajansı (FEMA), eyalet orman yangını mücadele çabalarını desteklemek için birden fazla Yangın Yönetimi Yardım Hibesini (FMAG'ler) onayladı. Bu yıl, Amerikan Kızıl Haçı, orman yangınlarıyla mücadelede gönüllülük eylemi kapsamında, afetzedelere 53.100'den fazla öğün ve atıştırmalık ve 12.700'den fazla konaklama sağladı. Ayrıca, 1000'den fazla afet çalışanı görev aldı.

 

Orman yangınlarıyla mücadele konusunda sosyal medyada yapılan kampanyalar ve yarışmalar

Orman yangınlarından önce, sırasında ve sonrasında yapılması gerekenler hakkında bilgi vermek için bir araç seti oluşturuldu. Ayrıca, bu araç seti tahliye rotalarınızı öğreniyor ve tahliyeyi planlıyor. Dumanlı ayı kampanyası, 1944 yılında ABD'de Pearl Harbor'a yapılan saldırılar ve Los Padres ulusal ormanlarındaki petrol sahalarında patlayan mermilerin yol açtığı orman yangınlarının ardından başlatıldı.

 

Orman yangını sonrası yapılan arazi ıslah çalışmaları

Orman yangınlarının ardından bazı ülkelerde arazi ıslah çalışmaları yapıldı. Simi Vadisi yakınlarındaki Caltrans bölgesindeki orman yangınlarından sonra siltli arazi ve kül kararlı hale getirildi. Çin'de "Green for Green ve Three North Shelterbelt" projeleri ile bitki örtüsünün iyileştirilmesi ve ekili alanların daha yeşil hale getirilmesi hedeflenmiştir (Feng ve diğ., 2021). İspanya'da orman yangınından sonra toprak erozyonu kaybının miktarını araştırmak için RUSLE ve PESERA modelleri kullanılmıştır (Fernández ve diğ., 2016).

 

Peki ne anladık?

Çoğu insan yapımı olan orman yangınları sadece maddi kayıplara değil aynı zamanda manevi kayıplara da neden olmuştur. Orman yangınlarından sonra hükümetler bazı politikalar yürüttü, ancak her hükümetin politikası o kadar etkili olmadı. Türk Hükümeti tarafından çıkarılan orman yangınları yasası etkisiz kaldı ve Türkiye'nin farklı şehirlerinde orman yangınları hala devam etmekte. Orman yangınları üzerinde aktif olarak çalışan sivil toplum kuruluşları çoğunlukla ABD'de yaygındır. Orman yangınlarıyla mücadele konusunda dünya çapında sivil toplum kuruluşları tarafından kampanyalar ve yarışmalar düzenlendi, ancak bunlar beklenen seviyeye ulaşamadı.

Hükümetler, sivil toplum kuruluşu çalışmalarını destekleyen politika senaryoları oluşturmalıdır. Sivil toplum kuruluşlarının önemi halka anlatılmalıdır. Sivil toplum kuruluşlarının orman yangınları öncesinde proaktif çözümler geliştirebilmeleri için sivil toplum kuruluşlarının öneminin hükümetler tarafından halka anlatılması gerekmektedir.

 

--------------------- İngilizce Versiyon / English Version ---------------------

 

WHY NOT IMPOSSIBLE PREVENTING THE WILDFIRES?

The balance of nature, which is disturbed due to human activities, is leaving its place to climate changes and cause wiping out the some seasons by shifting their. One of the factors thanks to these changes is wildfire occurred by extreme temperatures. This situation brings with it some transboundary problems such as ecological overshoot, poverty and deaths.

The wildfire statistics was reported that amount of factors by causing man made wildfires roughly are % 88 and via lightning roughly are % 55 in the worldwide between 2016 and 2020 years, respectively. In the report that explained about fires from the past to the present, the most was occurred worldwide in the Mediterranean region, North America, Germany, Australia, Amazon, Russia and Indonesia. The major causes of wildfires can be listed as its due to trigger extreme weather occurring firestorms, lightning and human activity, lightning and arson, unexploded bombs in military training areas. Owing to economic losses caused by forest fires between 1998 and 2017 amounted to 68 billion US$ in total, corresponding to % 2 of all disasters around the world.

dunya capindaki orman yanginlari haritasi ing

Fig.1. Wildfires map around the worldwide in July – August 2021

Is history repeating itself?

Wildfire related episodes have been occurred around the world due to direct and indirect climate changes in the past. These episodes mentioned as follows. Between 1820 and 1940, wildfires were risen direct proportion to the rise industrial logging activities in the Appalachian region. Wildfires were occurred in Southern Alaska, Canada, Southern British Columbia, America, Sweden, and Spain as glaciers melted and temperatures rose during the Holocene epoch about last 11,000 years ago (Gavin and et. Al., 2003; Brown and Giesecke, 2014; Leunda and et. al., 2020). El Nino and La Nina which atmospheric cycles sourced from climate change have been brought about wildfires in the past many countries. Especially, the El Nino episode caused destruction of the 2.5 billion vine and trees in the Brazilian Amazon Lower Tapajós Basin 2015 - 2016 year. Guona birds, pelicans, Anchovy and cormorants migrated from Peru in 1970 year, which adversely affected fisheries in the region (Glantz, 2000). With the La Nina episode, the falling off temperatures and the effect of the wind caused dry weather conditions California, where state of the United States caused wildfires to occur. Black saturday bushfires disaster happened Victoria, where state of the Australia in 2009 year. In this disaster killed 173 people, injured 414 people, burned 3500 buildings, and destroyed more than 2000 houses. In addition, the total economic cost of this disaster was shown as follows in the pie chart.

el nino ve la nina olaylari ing

Fig.2. El Nino and La Nina Events, respectively

orman yanginlari nedeniyle ekonomik kayip ing

Fig. 3. Economic loss due to black Saturday bushfires

Also, there are wildfires caused by drone crush in the worldwide. Drone crushes may occur caused by mechanical breakdowns, human error, bad weather. To give an example of this situation Oregon, where state of the United States in 2018 year. In August this year, 270 wildfires occurred in 53 provinces of the Turkey. Especially, the wildfires were wiped out thousand animal and vegetation species in the Milas, Manavgat and Marmaris.

Some international governmental policy scenarios

The Forest Fires Emergency Act were carried out by United States Government in 1908 year. This legislation was acted in line with the aim of internalizing externalized about wildfires informations (Leone and Tedim, 2020). The Forest Action Plan were conducted by European Parliament in 2006 year. Aim of this plan member states to support wildfire prevention measures, restoration of forests damaged, awareness raising campaigns, projects and training (Tedim and et. al., 2015). The Planning And Environment Act were carried out by Australia Government due to occurred Red Tuesday, Ash Wednesday, Black Friday, Black Saturday, Black Summer wildfires episodes in Victoria (Gonzalez-Mathiesen and et. al., 2021). Article 74 and article 9, 66 of the Provincial Administration scope of the 6831 Forest Law were made a decision entrances to forest areas within the borders of Istanbul Province are prohibited pursuant by Turkish Government in 30.07.2021 – 31.08.2021 dates (İstanbul Valiliği).

yangin ornekleri

Fig.4. Ash Wednesday, California, Manavgat and Marmaris wildfires, respectively

Effective decisions made by international non governmental organizations to prevent wildfires

The Fired Up initiative, which training and research were launched by International Association Of Wildland Fire in order to fight wildfire. The fire analysis, arson and explosion were detected by national association of fire investigators founded in the US in 1961 year. This year, about 3.4 million acres have burned across several states in the US, and Federal Emergency Management Agency (FEMA) has approved multiple Fire Management Assistance Grants (FMAGs) to support state wildfire fighting efforts. This year, the American Red Cross provided more than 53,100 meals and snacks, and more than 12,700 overnight stays to disaster victim, scope of volunteering action in the fight against wildfires. Also, over 1000 disaster workers were taken part in.

Campaigns and competitions done about fighting to wildfires in social media

A toolkit has been created to give information about what to do before, during, after a wildfires. Also,  this toolkit learning your evacuation routes and plan to evacuate. The smokey bear campaign was launched in the US, 1944 in order to after the attacks on Pearl Harbor and wildfires caused by shells exploding in the oil fields in the Los Padres national forests.

Land reclamation studies made after wildfire

After wildfires, land reclamation studies were carried out in some countries. Silty land and ash were stabilized after in the Caltrans region wildfires near Simi Valley. With "Grain for Green  and Three North Shelterbelt" projects in China, it was aimed to improve the vegetation cover and to make the cultivated areas greener (Feng and et. al., 2021). RUSLE and PESERA models were utilized to investigate amount of the soil erosion loss after wildfire in Spain (Fernández and et. al., 2016).

 So what did we understand?

Wildfires, most of which are man made not only have caused material losses but also moral losses. After the forest fires, governments carried out some policies, but not every government's policy was that effective. The wildfires law enacted by the Turkish Government has been ineffective and wildfires still continue to in different cities of Turkey. Non governmental organizations actively working on wildfires are mostly common in US. Campaigns and competitions were organized by non governmental organizations around the worldwide on the fight against to wildfires, but these did not reach the expected level.

Governments should create policy scenarios that support non governmental organization studies. The importance of non governmental organizations should be explained to the public. In order for non governmental organizations to develop proactive solutions before wildfires,  importance of the non governmental organizations should be explained to the public by the governments.

 

Referanslar ve İlgili Bağlantılar

 

 

Yazar: Tuğçe ERVAN - Çevre Mühendisi

 

Bizleri desteklemek ve tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip ediniz...
sosyal medya facebooksosyal medya instagramsosyal medya linkedin


sosyal medya twitter
sosyal medya telegramsosyal yousosyal meyda bip

Pin It

Destekleyenler

Welcome in the demo