rielli kasim banner 1

solarex 400x85

solar storage banner

nextgen banner

Doğrusal Ekonomi Tehdidi ve Döngüsel Ekonomi Değeri

dogrusal ekonomi tehdidi ve dongusel ekonomi degeri
Ekonomi nedir?

Üretim, ticaret, dağıtım, tüketim, ithalat ve ihracattan oluşan insan etkinliğidir. İnsanın ihtiyaçlarını karşılamada yapılan her türlü faaliyeti içerir.

Ekonomi belli bir bölge içindeki ekonomik sistemden oluşur. Ekonomi, toplum, çevre, doğal kaynaklar birbirinin ayrılmaz parçaları, tamamlayıcılarıdır. Ekonomik sistemde üretilen ürün, sağlanan her hizmet, az ya da çok bir şekilde doğal kaynakları kullanır.

Doğrusal Ekonomi Modeli

Doğrusal ekonomi;  her sektörde hammaddenin bir defa kullanıldığı ve sonrasında çöpe atıldığı bir sistemdir.  İnsanlık en başından beri doğrusal bir ekonomi yolu izlemiştir .Doğadan alınan kaynak tamamen tükenme eğilimindedir. Kaynaklar çıkarılır, ürün üretilmeye başlanır, bu süreçte de yine elektrik, su gibi kaynaklar ile tüketim devam etmektedir. Ardından ürünler tüketiciye ulaşana kadar yine birçok aşamadan geçer, yollar alır. Bu sürecin tamamı bir tüketim serüvenidir. Bununla da sınırlı kalmaz, ürünler gerekli görevlerinde kullanılır, ardından ‘ atık ya da çöp ‘ olduğu varsayılır ve ömrü sonlandırılır. Bu durum her geçen gün ekosistemi yok etmekte ve doğal kaynakları mahvetmektedir. Böyle bir sistem ile devam edilir ise, hızla artan nüfusun ihtiyaçları da maalesef aynı hızla karşılanamayacaktır. Bu noktada da doğrusal ekonomiye çok daha iyi bir alternatif olacak olan ve son zamanlarda gündemde olan ‘ döngüsel ekonomi’ kavramı karşımıza çıkmaktadır.

dogrusal ekonomi tehdidi ve dongusel ekonomi degeri 1

Döngüsel Ekonomi Modeli

Bilimsel literatürde ve profesyonel yayınlarda 100'den fazla farklı döngüsel ekonomi tanımı kullanılmaktadır. Kullanımda çok farklı tanımının bulunmasının nedeni konseptin çok çeşitli araştırmacılar ve uzmanlar tarafından uygulanmakta olmasıdır (Kirchherr, Reike ve Hekkert 2017).

Bu tanımlar genellikle hammadde kullanımı ve sistem değişikliği üzerine odaklıdır. Kaynak kullanımı üzerine odaklı olanlar genellikle ‘ 3-R ‘ yaklaşımını izler. 3R ingilizcedeki reduce, reuse ve recycle kelimelerinin baş harflerinden gelmektedir.

Reduce ( Azalt)  ; hammadde kullanımının azaltılması

Reuse (Yeniden kullan ) ;  ürünlerin ve bileşenlerinin en verimli şekilde yeniden kullanımı

Recycle ( Geri dönüştür ) ;  hammaddelerin yüksek kalitede yeniden kullanımı

Dögüsel ekonomi aslında doğanın işleyiş mekanizmasıdır. Çünkü doğa üretir, kullanır fakat atmaz tekrar kullanır ve bir atık oluşturmaz, kendinden beslenir. Buradan yola çıkarak döngüsel ekonomi ; Kaynakların daha sorumlu bir şekilde kullanıldığı, ürün ömrünün uzatıldığı ve tüm malzemelerin atık üretmeksizin yeniden üretime kazandırıldığı, sürdürülebilirlik odaklı bir ekonomi modelidir.

Gelecekteki gıda, barınma, ısınma gibi en temel ihtiyaçlar ve diğer ihtiyaçlar için yeterli hammaddenin bulunması için döngüsel ekonomiye geçiş yapılması gerekir. Ancak bu şekilde ürünleri ve materyalleri daha verimli hale getirilebilir, sistem içinde atık olmadan daha uzun süre tutulabilir ve tekrar kullanarak atık oluşumu en aza indirgenebilir.

Öyleyse Ne Yapılmalı ?

Firmalar, tüketiciler ve devlet aynı amaç uğrunda birleşmelidir. Firmalar tarafından , daha ürün üretilirken atığını düşünülmelidir; tüketiciler tarafından, bu sorumluluğu taşıyan firmalar desteklenmelidir  ve devlet tarafından da teşvik ve vergilendirme sistemini doğru şekilde kullanmak gerekmektedir. Bu sürecin tek odak noktası "üretici-ürün-tüketici" ve "ürün-çevre" olmalıdır.

 

Referanslar:
https://donguselekonomiplatformu.com/knowledge-hub/article_1-what-is-the-definition-of-a-circular-economy_11.html?page=3
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/525632
https://iscep.medium.com/d%C3%B6ng%C3%BCsel-ekonomi-nedir-neden-%C3%B6nemlidir-7fa510dd84f7

 

Yazar: Merve BALI

 

Bizleri desteklemek ve tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip ediniz...
sosyal medya facebooksosyal medya instagramsosyal medya linkedin


sosyal medya twitter
sosyal medya telegramsosyal yousosyal meyda bip

Pin It

Destekleyenler

Welcome in the demo