rielli kasim banner 1

solarex 400x85

solar storage banner

nextgen banner

Dünya'nın En Büyük Çevre Felaketi: Çernobil Nükleer Santrali Patlaması

cernobil nukleer santrali patlamasi
35 yıl önce, 1986'da Çernobil kenti, insanlık tarihinin en korkunç çevre felaketlerinden birine sahne oldu.

Kaza, nükleer enerjinin sivil amaçlı kullanımı tarihinin çevreye, kaydedilmiş en fazla miktarda radyoaktif madde salındığı nükleer kazadır.

cernobil 1 

Kazadan sonraki 10 gün boyunca havaya büyük miktarda radyoaktif madde salınmıştır. Özellikle iki önemli izotop, İyot-131 ve Sezyum-137, halkın önemli miktarlarda doz almasına sebep olmuştur. Çevreye hafif maddeler rüzgar ile taşınarak Ukrayna, Beyaz Rusya, Rusya ile İskandinavya ve Avrupa'nın bir bölümüne taşınmıştır.

cernobil 2 

(Amusement Park) Görseldeki lunaparkın ise faciadan 5 gün önce açılması planlanıyordu. Ancak açılamadı ve hiçbir çocuk oynayamadı…

Ayrıca lunaparkta halen patlamadan dolayı oluşan ve yangını söndürmek için giden uçaktan düşen çok küçük radyoaktifler olan plütonyum ve uranyum elementleri bulunmaktadır.

 

Tüm Avrupa’ya zarar veren asıl şey neydi ve Türkiye nasıl etkilendi?

Tüm Avrupa’ya hatta dünyaya asıl zarar veren şey patlamaların yarattığı şok dalgası değil patlama nedeniyle etrafa saçılmış radyoaktif elementlerdir. Bu maddeler rüzgarlar ve yağmurlar ile ülkemizde dahil olmak üzere tüm Avrupa’ya yayılarak içme sularına, tarım mahsullerine karıştı ve çok sayıda insanın vücuduna girdi, DNA yapımızı bozarak kanser riskini artırdı.

cernobil 3 

İçme sularındaki riskten dolayı yapılacak başka bir şey var mıydı?

Kısmen vardı. Serpinti sonrası imkanları zorlayarak yeraltı sularını, kaynak sularını daha fazla kullanabilirdik. Bu durumda da ülkelerin yer altı suyu rezervleri önem kazanıyor. NASA’nın Türkiye için yayınladığı raporda yer altı suyu rezervlerimizin azaldığını ve kuraklık tehlikesiyle her geçen gün yeniden karşılaşıldığını görmüş olduk.

Her havza bir mikrobik, radyoaktif ve volkanik etkinlikle ilişkili kısa ve uzun vadeli kirlenmeye maruz kalabilir. Böylesi bir zamanda kullanılacak yeraltı suları rezerv alanları saptanmalı, zamanı gelince bu su kullanılmalıdır. Kirletici kaynaklarının artığı ve giderek artmakta olduğu çağımızda her havzanın böyle bir suya veya su stokuna bir gün ihtiyacı olacaktır.

WWF Türkiye’nin de dediği gibi unutmayalım ki “SU BİTERSE HERKES SUSAR”. Önemli olan sorun oluştuğunda çözmemiz değil, tedbir almamızdır. Ve bunu toplumsal bilinç haline getirmemizdir.

Peki o dönem tüketilen çaylara radyoaktivite karışmış olabilir miydi?

Yağış olan yerlerde etkisinin arttığı, bu yüzden de Karadeniz’i daha derinden etkilediği, özellikle çaylarda radyasyon ölçümleri yapıldığında ortaya çıktı. Ayrıca Karadeniz’de sezyumun 270 yıl, bazı radyoizotopların ise yüzbinlerce hatta milyonlarca yıl toprakta kalmaya devam edeceği biliniyor. Günümüzde halen bitki ve topraklarda radyoaktiviteye rastlanabilir.

Dönemin başbakanı Turgut Özal, “Radyoaktif çay daha lezzetlidir” derken dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, “Biraz radyasyon iyidir” gibi açıklamalar yapıyor, halkın önünde çay içiyorlardı. Yaptıkları analizlerde çayda yüksek seviyede radyasyon bulan ODTÜ üyelerinin hazırladığı raporun basına sızmasıyla gerçek ortaya çıktı. Raporda bazı Çay Çiçeği paketlerinde yüksek radyoaktiviteye rastlandığı belirtiliyor, bulunan oranların bildirilen yüzde 3’ten yüksek olduğu ve yüzde 65’leri bulduğu açıklanıyordu. Bilinen eşik değerleri geçmek için her gün iyi demli beş bardak çay içmeniz yeterliydi. Kaldı ki radyasyonda eşik değer yoktu ve temel amaç mümkün olan en az radyasyona maruz kalmak olmalıydı.

 cernobil 4

  • Bitkiler, dev hastalığının kurbanı oldu. Radyasyona maruz kalma nedeniyle ölü bulunan balıklar bile anormal derecede büyük ve değişkendi.

 

 

 

  • cernobil 5Adapte olabilen bitki türleri üredi. Bilim adamları, soya fasulyesini ışınlanmış bölgede yetiştirip, bu bitkilerin insan kanını radyasyondan korumaya yardımcı olanları da içeren bazı koruyucu proteinler ürettiklerini belirtti.

 

 

 

 

  • Zehricernobil 6 yok etmek için, bölgede keneviryetiştiriliyor. "Fitoremediasyon"    olarak bilinenbirişlemde, topraktakitoksinleri uzaklaştırmak için Çernobil'e kenevir ekilmiştir.

 

 

 

 

  • cernobil 7Nükleer facianın yaşandığı reaktörün enkazı, radyoaktif sızıntıyı engellemek için 2016 yılında mühendislik harikası dev bir çelik kalkanla örtüldü.

 

 

 

Günümüzde devre dışı olan Çernobil Nükleer Santrali'nin patladığı bölge ve Pripyat şehri, son yıllarda dünyanın dört bir yanından turistleri ağırlıyor. Tüm dünyada büyük ilgi gören "Chernobyl" dizisinin etkisiyle bölgeyi 2019 yılında verilere göre 124 bin kişi ziyaret etti.

Uzmanlar, Çernobil felaketini dünyanın en büyük nükleer kazası olarak tanımlarken, ikinci en büyük kazayı ise Fukuşima Nükleer Santrali Kazası olarak tanımlar. İki kaza sonucunda da facia sonrasında yapılan tüm hataların bedelini gelecek nesiller ödemeye devam edecek…

 

Yazar: Elif Naz COŞKUN

 

Tüm güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi sosyal medyada takip edin...
sosyal medya facebooksosyal medya instagramsosyal medya linkedin


sosyal medya twitter
sosyal medya telegramsosyal yousosyal meyda bip
 

Pin It

Destekleyenler

Welcome in the demo